خلوص نیت در قرائتخلوص نیت در قرائت به تلاوت قرآن بدون قصد ریا و تظاهر اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاگر قرآن به قصد رضای الهی و نزدیک شدن به خداوند متعالی و نه از سر ریا و تظاهر تلاوت شود، تلاوتی محبوب و پذیرفته است؛ چون تلاوت قرآن عبادت است و قوام عبادت به خلوص نیت بستگی دارد. ۲ - روایت پیامبر درباره خلوص در قرائتپیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در این باره می‌فرماید: «کسی که قرآن را از روی تظاهر و ریا بخواند، روز قیامت در حالی محشور می‌شود که در صورت او جز استخوان چیزی نیست و قرآن گریبان او را می‌گیرد و او را در شعله‌های آتش رها می‌کند». به اعتقاد امام خمینی قرآن کتاب انسان‌سازی است و هدف از قرائت آن نیز باید تقرب به ذات پاک الهی و کشف آفات ایمان و دفع موانع رشد معنوی باشد، بنابراین اخلاص در قرائت از آداب لازم قرائت قرآن است که در تاثیر در قلوب، سمت رکنیت دارد و بدون آن هیچ عملی ارزش ندارد. امام خمینی با استناد به روایتی قاری قرآن را به سه گروه تقسیم می‌کند: گروهی قرائت قرآن را سرمایه معیشت قرار می‌دهند و گروهی حفظ حروف و صوت آن می‌کنند و گروهی قرآن را قرائت می‌کنند با اخلاص و با دوای قرآن دردهای قلب خود را علاج می‌کنند این گروه از قاریان قرآن کبریت احمرند. ایشان عاقبت قاریانی که قرآن با اخلاص نمی‌خوانند در روز قیامت حقیقت صورت خود را استخوانی بدون گوشت می‌بینند ازاین‌رو تلاوت کننده قرآن باید این مواظبت دام شیطان باشد و در اخلاص و تلاوت قرآن بکوشد. پاداش قرائت قرآن با اخلاص امری است که در روایات به بی‌شمار اشاره شده است به اعتقاد امام خمینی کسی که قرائت قرآن کند برای خداوند و خالص از ریا و برای یادگرفتن معالم دین، ثواب او مثل ثوابی است که به جمیع ملائکه و انبیا و مرسلین می‌دهند. ایشان قاری قرآن را از قرائت آن با ریا و قصد سمعه و طلب دنیا برحذر می‌کند و معتقد است چنین شخصی روز قیامت خدا را ملاقات می‌کند درصورتی‌که روی او استخوان بدون گوشت است. به اعتقاد امام خمینی بهره‌گیری از کتاب الهی هنگامی میسر است که قاری قرآن نگاه هدایت به آن داشته باشد، یعنی بداند که قرآن می‌خواهد او را از مرتبه ناقصی که دارد به بالاتر ببرد و نباید نظر او به قرآن ثواب یا جهات ادبی آن باشد، بدون اخلاص نه‌تنها عمل ارزش ندارد؛ بلکه باطل است و خشم الهی را در پی دارد؛ چنان‌که در بعضی روایات، کسانی که قرائت قرآن را وسیله معیشت خود قرار داده‌اند، نکوهش می‌کند. به باور ایشان اخلاص از عوامل مهم تاثیر قرآن بر قلوب و سرمایه تجارت آخرت و مقامات اخروی است که اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) بسیار به آن سفارش کرده‌اند. [۶]
خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۵۰۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.
۳ - پانویس
۴ - منبع• فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«خلوص نیت در قرائت». • دانشنامه امام خمینی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ شمسی. رده‌های این صفحه : دیدگاه های اخلاقی امام خمینی
|